Biblioteka do likwidacji? Spojrzenie zarządzających uczelnią na wyzwania stojące przed bibliotekami szkół wyższych – dr Dariusz Woźniak
Co nas może czekać w przyszłości? Wprowadzenie do dyskusji – dr hab. Artur Jazdon – Więcej
Zgodnie z tytułowym założeniem autor spróbuje podzielić się swoimi przemyśleniami dotyczącymi możliwych wariantów kierunków rozwoju bibliotek szkół wyższych. Przemyślenia te traktowane jako wstęp do dyskusji – zróżnicowane, nieobejmujące wszystkich zagadnień, nieprzynoszące gotowych rozwiązań i odpowiedzi – oparte będą na analizie bieżącej sytuacji wynikającej z Ustawy 2.0, literatury przedmiotu, doświadczeń własnych autora. Obejmą trzy możliwe warianty rozwoju sytuacji, od skrajnego, czyli likwidacji bibliotek, do rozwoju przez przejęcie pewnych funkcji uczelnianych, poprzez wariant pośredni, czyli możliwe przeobrażenia strukturalne i związane z tym zmiany funkcji i zadań.
Centralne systemy informacji o Nauce i Szkolnictwie Wyższym – dziś i jutro. PBN i POL-on a Ustawa 2.0 – Małgorzata Paszkowska i Marek Michajłowicz – prezentacja (pdf)
Czy (centralne) katalogi biblioteczne są jeszcze potrzebne? OPAC w infotopii – dr hab. Marek Nahotko – Więcej
Podczas wystąpienia przedstawione zostaną dwa sposoby organizacji prac w katalogu centralnym: zcentralizowany (współkatalogowanie) i zdecentralizowany, oparty na działaniu standardów, takich jak Z39.50 i OAI-PMH. Omówione zostaną problemy współdziałania (interoperability) systemów informacyjnych i metadanych, związane z wyborem jednego z tych sposobów. Wskazane zostaną także rozwiązania, które mogą znaleźć szerokie zastosowanie w zakresie katalogowania w przyszłości, głównie związanie ze stosowaniem technologii Linked Data i Semantycznego Webu, takich jak RDF.
prezentacja (pdf)
EBIB – stara miłość nie rdzewieje – Marzena Marcinek, dr Iwona Sójkowska – Więcej
Redaktorki serwisu EBIB przypomną najważniejsze przedsięwzięcia realizowane przez Stowarzyszenie EBIB na rzecz informacyjno-bibliotecznego środowiska bibliotekarzy akademickich w Polsce. Pokażą także EBIB „od kuchni”: ludzi, którzy z pasją tworzą serwis, narzędzia, z których korzystają, inspirujące pomysły, które nie zawsze udaje się wprowadzić w życie. Powiedzą też o czytelnikach „Biuletynu EBIB” i użytkownikach serwisu, bez których EBIB nie miałby racji bytu. Wystąpienie jest zachętą do dyskusji o oczekiwaniach środowiska akademickiego wobec EBIB-u, który w tym roku obchodzi 20 urodziny.
prezentacja (pdf)
Inteligentna biblioteka, inteligentny bibliotekarz, inteligentny czytelnik – Monika Curyło – Więcej
Współczesne biblioteki akademickie są świadkami zmian w dzisiejszym świecie i same te zmiany inicjują. Wystąpienie podejmuje próbę odpowiedzi jak rozumiane jest pojęcie inteligentnej biblioteki, co może wnieść nowego i czy te zmiany są oczekiwane. Pojęcia kojarzone z inteligentnym budynkiem to przede wszystkim nowoczesne technologie, automatyzacja, energooszczędność, bezpieczeństwo. Powyższe twierdzenia odnoszą się więc do infrastruktury materialnej, architektury bibliotecznej czy wyposażenia wnętrz. Nowoczesne technologie warunkują również zmiany metod pracy bibliotekarzy, wpływają na ich zakres obowiązków, stwarzają nowe potrzeby, wymuszają zmiany. Użytkownicy inicjują przemiany i sami im podlegają. Powstaje więc pytanie – kto powinien się do kogo lub do czego dostosować? Kto powinien się zmienić: czytelnik czy bibliotekarz? Czy wystarczy, że sama biblioteka wykaże się inteligencją? Które pojęcie jest wtórne, a kto inicjuje zmiany? Inteligentna biblioteka ma spełnić oczekiwania obu stron, ułatwić obsługę, wyeliminować trudności, przynieść pełną satysfakcję użytkownikom.
prezentacja (pdf)
Humanistyka cyfrowa a biblioteki akademickie – dr Maria A. Jankowska – Więcej
Centra oraz programy humanistyki cyfrowej szybko rozwijają się na światowych uniwersytetach. Wiele bibliotek akademickich opracowało przewodniki wspierające rosnące potrzeby badawcze profesorów i studentów tej interdyscyplinarnej dziedziny nauki. Celem referatu jest przedstawienie roli bibliotek akademickich we wspieraniu rosnących potrzeb informacyjnych zgłaszanych przez reprezentantów humanistyki cyfrowej. Referat definiuje humanistykę cyfrową, przedstawia jej główne metody badawcze, omawia przykłady projektów, podaje najważniejszą literaturę oraz proponuje konkretne przykłady rozwiązań dla bibliotek w zakresie wspierania potrzeb tej szybko rozwijającej się dziedziny nauki.
prezentacja (pdf)
Kim jesteśmy, co robimy, czym dysponujemy – środowisko bibliotek szkół wyższych w Polsce – Lidia Derfert-Wolf, Maciej Rynarzewski – Więcej
Wystąpienie będzie próbą analizy sytuacyjnej bibliotek szkół wyższych w Polsce, w oparciu o dane statystyczne (GUS) i wskaźniki funkcjonalności (AFBN). Dla zobrazowania trendów w wybranych obszarach, dane zostaną zaprezentowane na przestrzeni kilku/kilkunastu lat. Celem prezentacji ma być zainicjowanie dyskusji o kondycji polskich bibliotek szkół wyższych. Zaprezentowany materiał – ilustrowany wykresami i infografikami – będzie również mógł służyć bibliotekarzom do porównań z podobnymi środowiskami za granicą oraz do działań rzeczniczych i kształtowania relacji z otoczeniem, szczególnie w swoich uczelniach.
prezentacja (pdf)
Kształtowanie kolekcji na podstawie statystyk wykorzystania zasobów online [komunikat] – Justyna Seiffert – Więcej
W komunikacie zostanie przedstawione wykorzystanie w Bibliotece SUM informacji zawartych w raportach dostępnych poprzez konta administracyjne serwisów zasobów elektronicznych w podejmowaniu decyzji o odnowieniu prenumeraty, rezygnacji z niej czy też rozpoczęciu prenumeraty nowych zasobów.
prezentacja (link do Prezi)
Kształtowanie świadomości marki biblioteki akademickiej – dr Hanna Grabowska – Więcej
Współczesne otoczenie bibliotek, kształtowane przez procesy globalizacyjne, dynamiczny rozwój technologii oraz wysoki poziom konkurencji, skłania do poszukiwania nowych metod zarządzania i narzędzi marketingowych. Sposób zarządzania instytucjami bibliotecznymi podlega rozmaitym modyfikacjom, mającym swe źródło w obserwacji otoczenia oraz umiejętności szybkiego reagowania na nowe trendy i zjawiska. Dynamika zmian otoczenia bibliotek i rosnące oczekiwania użytkowników sprawiają, że bibliotekarze poszukują nowych rozwiązań, wyzwań oraz innowacji, które pozwolą placówkom i ich ofertom się wyróżnić. W tym celu na zatłoczonym informacyjnie rynku biblioteki budują rozpoznawalne marki postrzegane jako ich znaczące zasoby niematerialne. Celem wystąpienia jest wyjaśnienie i usystematyzowanie pojęć dotyczących marki na gruncie bibliotek akademickich, następnie omówienie elementów kształtowania świadomości marki w tych instytucjach oraz metod ich pomiaru. Przedstawione zostaną wybrane wyniki badań poziomu świadomości marki bibliotecznej wśród bibliotekarzy i użytkowników wybranych polskich oraz brytyjskich bibliotek akademickich.
prezentacja (pdf)
Łatwo, szybko, efektywnie. Oczekiwania użytkowników XXI wieku – dr Aleksander Radwański – Więcej
Serwisy internetowe w naturalny sposób ukształtowały nawyki użytkownika XXI wieku. Na ogół oczekuje on łatwego, szybkiego i efektywnego dostępu do informacji. Czy jednak triada łatwo-szybko-efektywnie nie jest tak samo niewykonalna jak inna znana triada: dobrze-szybko-tanio? Czego oczekujemy jako użytkownicy w zakresie informacji o zasobach bibliotek? Jakie warunki technologiczne i organizacyjne muszą zaistnieć by te oczekiwania spełnić? I wreszcie, jak zmierzymy stopień satysfakcji użytkowników? Dostęp do pełnej informacji o zasobach polskich bibliotek prowokuje wiele pytań, na które nie znamy jeszcze odpowiedzi. Ale by je poznać trzeba zadać właściwe pytania.
Mityczny polski bibliotekarz, prawie naukowiec – dr Henryk Hollender – Więcej
Bibliotekarze akademiccy zaczynają postrzegać się jako przystawkę do systemów technicznych obsługujących informację naukową, zaś źródło korzyści moralnych i społecznych, w tym materialnych, upatrują w odzyskaniu statusu nauczyciela akademickiego. Wizja tego „nauczycielstwa” ma dwie zasadnicze cechy, które skłaniają nas, by ją odrzucić: ekskluzywność i folklorystyczność. Zawiera mianowicie propozycję tylko dla nielicznych, wolną od całościowego postrzegania misji bibliotekarza, a skonstruowana jest zgodnie z popularnym pojmowaniem nauki jako wyróżnienia, przyznawanego za osiągnięcie określonych parametrów. Nie ma zatem w sobie zgoła niczego oryginalnie bibliotekarskiego, a w swojej nieoryginalności powiela błędy popełniane przez polską politykę naukową, tę neoliberalną i tę narodowo-autorytarną. Nawiązuje też do swoistego mitu o własnej uczoności, pielęgnowanego od dekad przez bibliotekarzy zbiorów specjalnych. Zamiast tej wizji proponujemy powrót do pracy nad pragmatyką zawodową i oparcie jej na wartościach, które upatrujemy w zadaniach bibliotekarza jako organizatora wiedzy, moderatora dyskursów, kuratora zasobów i procesów. Miary osiągnięć w tym zakresie może dostarczać jedynie całościowa ocena dorobku zawodowego, w tym ewentualnie, choć niekoniecznie – naukowego, a źródłem takiej oceny być niezależne, obdarzone autorytetem i transparentnie działające ciało krajowe lub międzynarodowe. Jego certyfikat – lub może jeden z udzielanych certyfikatów – powinien prowadzić do przyznawania pracownikowi przez zatrudniającą go instytucję naukową statusu nauczyciela akademickiego. Wynikać ma z niego prestiż i przywileje oraz obowiązek ciągłego powiększania dorobku, ale już niekoniecznie przydzielanie formalnego miejsca wśród stanowisk przewidzianych dla badaczy i wykładowców.
prezentacja (pdf)
Monografie naukowe: w poszukiwaniu otwartości – Natalia Wysmyk – Więcej
W ostatnich miesiącach debata na temat otwartego dostępu do publikacji naukowych rozgorzała z nową siłą – za sprawą ogłoszonego we wrześniu 2018 roku Planu S. Nowe zasady, precyzyjnie ujęte w dziesięciu punktach, są szansą dla Europy na zmianę komunikacji naukowej oraz wypracowanie przejrzystych procedur edukacyjnych i badawczych. Wytyczne Planu S dotyczą rozszerzania otwartego dostępu do różnego typu publikacji, również do monografii naukowych, które są często najskuteczniejszym sposobem prezentacji badań w naukach społecznych i humanistycznych. Celem wystąpienia będzie próba odpowiedzi na pytanie, czy proponowane w Planie S rozwiązania pozwolą w przyszłości na swobodne otwieranie dostępu również do monografii. W referacie zostaną zaprezentowane zagadnienia związane z finansowaniem, licencjonowaniem oraz samoarchiwizowaniem monografii udostępnianych w otwartym dostępie. Niech dyskusja na temat kluczowych aspektów otwartej nauki będzie okazją do rozpoczęcia konstruktywnego dialogu na temat tego, w jaki sposób publikować monografie w Open Access. W momencie wdrażania Planu S w Polsce środowisko bibliotekarskie powinno być gotowe na to, aby wnieść swój wkład w dalsze dyskusje związane z rozszerzaniem otwartego dostępu do publikacji naukowych, w tym również do monografii.
prezentacja (pdf)
Nic o nas bez nas – rola bibliotek w rzecznictwie i tworzeniu polityki opartej na faktach – Barbara Szczepańska – Więcej
Wprowadzenie skutecznych i satysfakcjonujących zmian w prawie, szczególnie w zakresie prawa własności intelektualnej, które oddziałuje zarówno na szeroko rozumiane „instytucje pamięci”, jak i biznes, wymaga systemowych działań rozłożonych na lata – długotrwałej i konsekwentnej polityki rzeczniczej. Składają się na nią m.in.: przygotowywanie ekspertyz i opinii, uczestnictwo w spotkaniach, obecność w mediach. Rekomendacje zmian powinny być oparte na konkretnych i rzetelnych danych. W wystąpieniu, którego celem jest zachęcenie środowiska bibliotekarskiego do większej aktywności w zakresie budowania kampanii rzeczniczych, autorka podzieli się doświadczeniami wynikającymi z działań na rzecz zmian prawa autorskiego. Działania takie prowadzone są zarówno lokalnie, jak i globalnie przy udziale wielu organizacji np. IFLA, EBLIDA, EIFL oraz LIBER. Wskaże także obszary i możliwości współpracy pomiędzy różnymi interesariuszami.
Odjazdowy Bibliotekarz – ilość znaczy jakość! [komunikat] – Magdalena Kokosińska – Więcej
Odjazdowy Bibliotekarz w Łodzi odbędzie się w tym roku już po raz dziesiąty. Wystąpienie przedstawi kluczowe założenia akcji oraz jej sukcesy zarówno na polu łódzkim, jak i ogólnokrajowym, a nawet międzynarodowym. Zestawione zostaną ze sobą dane liczbowe oraz fakty, które dobitnie wskazują, że w przypadku tego wydarzenia liczba odbywających się co roku rajdów ma przełożenie na jakość organizowanych przy ich okazji wydarzeń. Ważnym aspektem rajdów jest też międzybiblioteczna współpraca, obejmująca swoim zasięgiem placówki różnego typu: akademickie, publiczne, pedagogiczne, szkolne.
prezentacja (pdf)
Otwarte dane medyczne – morze potencjału, ocean wyzwań – Anna Grygorowicz, Agnieszka Milewska, Natalia Wiśniewska – Więcej
Budowana – przy wykorzystaniu środków unijnych –serwisu Polska Platforma Medyczna – portal zarządzania wiedzą i potencjałem badawczym (PPM) przez polskie biblioteki medyczne, wpisuje się w realizację zaleceń Komisji Europejskiej w zakresie tworzenia zasobów otwartej nauki. PPM będzie gromadzić i promować dorobek naukowy partnerów oraz udostępniać go na zasadach Open Access. Zgodnie z przyjętą w ramach Projektu u poszczególnych partnerów wspólną Polityką Otwartości PPM, zarówno lokalne repozytoria, jak i wspólna platforma PPM, mają być zasilane nie tylko publikacjami, ale również danymi badawczymi. Celem wystąpienia jest przedstawienie, na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych, postaw i przekonań naukowców z instytucji partnerskich wobec otwartych danych medycznych. Postawy te są bowiem kluczowe w podejmowaniu indywidualnych decyzji o otwarciu danych i udzieleniu licencji na ponowne ich wykorzystanie. W referacie zostaną także zaproponowane działania informacyjno-edukacyjne, jakie powinny zostać podjęte w celu przekonania pracowników naukowych do otwartości oraz zapewnienia im odpowiedniego wsparcia na różnych etapach pracy badawczej, w tym w szczególności w zakresie szerokiego dzielenia się uzyskanymi wynikami.
prezentacja (pdf)
Otwarty dostęp do podręczników akademickich – Paulina Szczucińska – Więcej
Otwarty dostęp do materiałów dydaktycznych wysokiej jakości to przyszłość edukacji. Jedną z rozwijających się w szybkim tempie platform udostępniających darmowe podręczniki akademickie jest OpenStax.org, na której opublikowano zgodnie z zachowaniem najwyższych standardów wydawniczych 29 obszernych anglojęzycznych podręczników, m.in. do anatomii i fizjologii, chemii, biologii, astronomii, statystyki czy psychologii. Od początku roku akademickiego 2018/19 na platformie dostępna jest także polska publikacja „Fizyka dla szkół wyższych”. Tytuł zyskał uznanie na polskich uczelniach i został oficjalnym podręcznikiem głównym lub wspierającym w 24 szkołach wyższych w kraju. W trakcie wystąpienia przedstawiciel fundacji OpenStax Poland opowie, na czym polega korzystanie z książek na otwartej licencji. Przedstawi ciekawostki z amerykańskiego rynku wydawniczego oraz opowie o zaletach „Fizyki dla szkół wyższych” i dalszych planach wydawniczych fundacji.
prezentacja (pdf)
Otwarty UMed – badania, projekty, wyzwania [komunikat] – Agnieszka Goszczyńska – Więcej
Wystąpienie poświęcone będzie upowszechnianiu otwartego dostępu na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi. Zostaną omówione najważniejsze aspekty wprowadzenia otwartego dostępu na poziomie instytucjonalnym m.in. polityka otwartości uchwalona przez Senat UM 22.02.2018 r. oraz przystąpienie UM do Institutional Open Access Program (IOAP), w ramach którego pracownicy uczelni mogą publikować na korzystniejszych niż dotychczas warunkach w czasopismach wydawanych przez Multidisciplinary Digital Publishing Institut. Przedstawione też będą działania promocyjne, informacyjne i komunikacyjne, np. strona WWW otwarty.umed.pl, seminarium „Designing equitable foundations for open knowledge” zorganizowane w ramach międzynarodowego Tygodnia Otwartej Nauki.
prezentacja (pdf)
Platforma czasopism Uniwersytetu Opolskiego – przykładem synergii w budowaniu otwartego dostępu do publikacji uczelnianych [komunikat] – Dorota Wierzbicka-Próchniak i Danuta Szewczyk-Kłos – Więcej
Narodowe Centrum Nauki we wrześniu 2018 r. zadeklarowało udział w realizacji Panu S, który przewiduje, że od 1 stycznia 2020 r. wszystkie publikacje naukowe powstałe w wyniku finansowania ze środków publicznych muszą być publikowane w czasopismach lub na platformach Open Access. Na Uniwersytecie Opolskim trwały już prace nad uruchomieniem platformy, która zapewniłaby otwarty dostęp do uczelnianych czasopism naukowych. Docelowo posadowiono na niej 13 tytułów. Zadanie to powierzono do realizacji Bibliotece Głównej UO. Jest to kolejna forma, po repozytorium uczelnianym, aktywnego uczestnictwa biblioteki w realizowaniu polityki otwartego dostępu na opolskiej Alma Mater. Platformę uruchomiono w listopadzie 2018 r., ale prace związane z jej utworzeniem nie zostały jeszcze zakończone. Celem artykułu jest przedstawienie etapów budowy platformy przy udziale redakcji czasopism, wydawnictw uczelnianych, Centrum Informatycznego, firmy zewnętrznej oraz zespołu pracowników Biblioteki. Stanowi on też omówienie zakresu prac, które będą realizowane przez uczestników projektu, tak aby zapewnić płynne funkcjonowanie platformy i wysoki poziom widoczności zasobów w bazach indeksujących treści naukowe.
prezentacja (pdf)
Przegląd organizacji bibliotek szkół wyższych na świecie – dr Sabina Cisek – Więcej
Referat omawia współczesną działalność wybranych zagranicznych organizacji bibliotek szkół wyższych, min. ACRL – Association of College and Research Libraries, SCONUL – Society of College, National and University Libraries oraz CAUL – Council of Australian University Librarians. Przedstawiono wiodące kierunki ich aktywności, ze szczególnym uwzględnieniem twórczych inicjatyw i dobrych praktyk, które mogą stać się inspiracją dla podobnych przedsięwzięć w Polsce. Wskazano na zadania i znaczenie akademickich organizacji bibliotekarskich dla rozwoju edukacji wyższej i nauki, a także – dla doskonalenia pracy bibliotekarzy i specjalistów informacji, w kontekście cech i wymogów dzisiejszego środowiska informacyjnego, gospodarczego i kulturowo-społecznego.
prezentacja (pdf)
Rola biblioteki naukowej w nowej ocenie parametrycznej – dr Aneta Drabek – Więcej
Reforma szkolnictwa wyższego sprawiła, że wszyscy jej uczestnicy próbują na nowo zdefiniować swoje role. Nie jest to proste, bo oprócz ustalania nowych struktur na uczelniach, tworzenia statutów i nowych strategii, trzeba jeszcze wykonywać zadania podstawowe: kształcić, prowadzić badania naukowe, publikować. W 2021 roku czeka nas ocena parametryczna, która nada nowe kategorie naukowe, określi poziom finansowania i sprawi, że niektóre uczelnie będą mogły uzyskać wyższy status i wyższą dotację. Biblioteki szkół wyższych już w poprzedniej ocenie parametrycznej odegrały bardzo ważną rolę przygotowując dane, weryfikując je i dbając o kompletność przekazywanych informacji. Kolejna ocena niesie ze sobą jeszcze więcej wyzwań i zadań do zrealizowania. W związku tym warto zastanowić się jak można spożytkować potencjał bibliotek i zainteresować nim władze uczelni oraz pracowników naukowych. Działania te mogą okazać się korzystne dla obu stron: pracownicy naukowi otrzymają niezbędne wsparcie, a biblioteki wzmocnią swoją pozycję i przestaną być postrzegane przede wszystkim przez pryzmat jednego z zadań, które wykonują, czyli wypożyczania zbiorów.
prezentacja (pdf)
Umowy transformacyjne (transformative agreements) w kontekście otwartego dostępu do wyników badań naukowych – dr Leszek Szafrański – Więcej
Przez ostatnie lata otwarty dostęp rozwijał się bardzo dynamicznie na świecie. Wiele krajów wdrożyło polityki otwartego dostępu i tworzyło różne ścieżki upubliczniania wyników badań naukowych. Powstało wiele zasad i wytycznych z tym związanych m. in. Plan S, którego celem jest wdrożenie od 2020 roku pełnego i nieograniczonego dostępu do publikacji powstających z wyników badań finansowanych ze środków publicznych. Z wprowadzeniem tego typu działań związane jest podpisywanie, a w szczególności przekształcanie dotychczasowych umów z wydawcami na umowy oparte na zasadach otwartego dostępu (ang.: transformative agreements). Tworzone są standardy pozwalające na wsparcie konsorcjów krajowych i bibliotek w negocjowaniu wdrażania nowego typu umów np. pięć zasad negocjacji z wydawcami LIBER (Ligue des Bibliothèques Européennes de Recherche – Stowarzyszenie Europejskich Bibliotek Naukowych). Celem referatu jest przedstawienie dobrych praktyk i przybliżenie działań realizowanych na świecie w zakresie wprowadzania strategii otwartego dostępu, a w szczególności polityk wybranych krajów Unii Europejskiej w negocjacjach z wydawcami naukowymi, które mogą stać się inspiracją do działań związanych z otwartością w nauce realizowanych w Polsce.
prezentacja (pdf)
Wyspy szczęśliwe, czyli kilka refleksji o miejscu biblioteki w środowisku uczelni wyższej – Witold Kozakiewicz – Więcej
Biblioteka akademicka w strukturze dowolnej szkoły wyższej stanowi jednostkę unikatową w swoim rodzaju. Obsługuje najszersze spektrum klientów w uczelni, od studentów po władze rektorskie. Ma zapewnić wsparcie każdej z grup użytkowników w zakresie ich bardzo specyficznych potrzeb, które często bywają wręcz sprzeczne ze sobą.Biblioteki mają być wizytówką uczelni, być jednym z miejsc, którymi można się pochwalić rekrutując przyszłych studentów. Od bibliotek oczekuje się wdrażania nowinek technologicznych, a z drugiej strony pewnej konserwatywności w podejściu do źródeł archiwalnych – zadania sprzeczne, a wizje tej samej instytucji różne. Czy da się sprostać oczekiwaniom siłami własnymi bibliotekarzy, czy może trzeba szukać wsparcia? Co można zaoferować, a czego wymagać od innych? Z kim współpracować, w jakim zakresie? Co można zyskać, a co stracić? W wystąpieniu zostanie podjęta próba odpowiedzi na powyższe pytania.
prezentacja (pdf)
Zachowania informacyjne użytkownika w e-bibliotecznym ekosystemie. Szanse, zagrożenia, a może zupełnie nowy horyzont? – Agnieszka Wolańska – Więcej
Internet bez wątpienia zmienił sposób, w jaki użytkownicy bibliotek korzystają obecnie z ich zasobów. Wirtualna rzeczywistość spowodowała znaczące transformacje w zachowaniach informacyjnych. Dziś nie ma już wątpliwości, że nasza praktycznie nieustanna obecność w sieci ma ogromny wpływ na sposób w jaki myślimy i działamy.
Konieczne jest zatem przeformułowanie naszych założeń dotyczących poruszania się użytkowników w środowisku bibliotecznych usług elektronicznych. Jest to możliwe jedynie poprzez właściwe rozpoznanie ich potrzeb i intencji, przy pomocy zupełnie nowych technik wykorzystujących zarówno możliwości sieci, jak i interakcję z użytkownikiem w świecie rzeczywistym.
Referat przedstawia przykłady takich badań w bibliotekach akademickich, a także stawia pytania o szanse i możliwości zrozumienia użytkownika w stopniu umożliwiającym nam, bibliotekarzom, komunikację z nim na płaszczyźnie przyszłych usług.
prezentacja (pdf)
Konieczne jest zatem przeformułowanie naszych założeń dotyczących poruszania się użytkowników w środowisku bibliotecznych usług elektronicznych. Jest to możliwe jedynie poprzez właściwe rozpoznanie ich potrzeb i intencji, przy pomocy zupełnie nowych technik wykorzystujących zarówno możliwości sieci, jak i interakcję z użytkownikiem w świecie rzeczywistym.
Referat przedstawia przykłady takich badań w bibliotekach akademickich, a także stawia pytania o szanse i możliwości zrozumienia użytkownika w stopniu umożliwiającym nam, bibliotekarzom, komunikację z nim na płaszczyźnie przyszłych usług.
Zaprojektuj, zaplanuj, zrealizuj – budowanie strategii komunikacji a tożsamość biblioteki akademickiej Paulina Milewska – Więcej
Wizerunek instytucji zależy od wielu czynników. Biblioteki akademickie podejmują szereg działań mających na celu poprawienie tego, w jaki sposób są postrzegane przez swoje otoczenie zarówno w wymiarze realnym, jak i wirtualnym. Stosują przeróżne metody kreowania pozytywnego wizerunku instytucji, podejmując się w dużej mierze realizacji działań charakterystycznych dla sektora komercyjnego. Jednocześnie dopasowują swoje działania do realiów funkcjonowania instytucji o charakterze non-profit. W referacie zostaną przedstawione narzędzia wykorzystywane do budowania marki oraz sposoby ich zastosowania w bibliotekach akademickich. Użycie ich może stanowić podstawę do szerszego spojrzenia na tożsamość biblioteki akademickiej i wypracowania strategii komunikacji.
prezentacja (pdf)
Zarządzanie zasobami ludzkimi w bibliotece akademickiej w świetle kryteriów Modelu Wspólnej Oceny (CAF) – Jacek Marek Radwan – Więcej
Celem wystąpienia jest zapoznanie uczestników konferencji z możliwością zastosowania Wspólnej Metody Oceny (CAF) w systemie zarządzania biblioteką akademicką. W referacie zostaną zaprezentowane praktyczne możliwości implementacji metody do biblioteki na przykładzie kryterium trzeciego metody „Pracownicy” oraz funkcjonowanie metody w polskim sektorze publicznym, w tym jako elementu kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych. Wspólna Metoda Oceny (ang. The Common Assessment Framework- CAF), jest to narzędzie zarządzania jakością oparte na filozofii kompleksowego zarządzania jakością (TQM) dedykowane organizacjom sektora publicznego, m.in. bibliotekom akademickim. Metodologia metody oparta jest na założeniu, że osiąganie celów organizacji jest uzyskiwane dzięki przywództwu ukierunkowanemu na strategię i planowanie, pracowników, partnerstwo, zasoby oraz procesy. Są to tzw. kryteria potencjału modelu, oceniane w odniesieniu do osiągnięć organizacji zdefiniowanych ramach w tzw. kryteriów wyników. Zarządzanie zasobami, w tym zasobami ludzkimi to ważny element funkcjonowania każdej biblioteki. Samoocena funkcjonowania organizacji z wykorzystaniem metody CAF w tym obszarze może się przyczynić istotnie się do wdrożenia wielu usprawnień i doskonałości w działaniu.
prezentacja (pdf)
Zmierzyć niemierzalne – pomiar satysfakcji użytkowników oraz badania wpływu i wartości bibliotek akademickich – Edyta Strzelczyk – Więcej
Tradycyjne modele oceny jakości i funkcjonalności bibliotek bazują głównie na wykorzystywaniu danych statystycznych i wskaźników. Zaczęto dostrzegać potrzebę rozszerzenia tych wzorców uwzględniając zarówno odbiorców usług, jak i środowisko, w którym biblioteki funkcjonują. Badania, które umożliwiają wyznaczenie wskaźnika „Satysfakcja użytkowników” oraz analizę potrzeb i oczekiwań klientów bibliotek, zostały wprowadzone do projektu AFBN w 2016 roku. Opierając się na zebranych doświadczeniach i opiniach bibliotek, które zrealizowały badania w swoich instytucjach, dokonano rewizji wykorzystywanych materiałów oraz narzędzi. O ile temat badań satysfakcji użytkowników zostały podjęty, dobrze opracowany i przygotowany do wdrożenia na gruncie polskim, o tyle badanie wpływu i wartości bibliotek to zagadnienie nowe. Obszary badań oddziaływania bibliotek są szerokie i zależą m.in. od grup odbiorców, realizowanych usług i zasobów, środowiska, w którym biblioteka funkcjonuje. Wiedzę na ten temat można czerpać z międzynarodowych zaleceń (ISO 16439) oraz przedsięwzięć realizowanych w innych krajach. Celem wystąpienia jest przedstawienie zmian i udoskonaleń, które zaszły w narzędziach, metodzie oraz wyznaczonych procedurach realizacji badań satysfakcji użytkowników. Jako przyczynek do dalszych dyskusji zostanie omówione zagadnienie badania wpływu i wartości bibliotek, próba zdefiniowania tych pojęć, przedstawienie wykorzystywanych modeli i strategii badawczych.
prezentacja (pdf)
Aktualizacja: 21.07.2019 r.